Ο Όσιος Ευστράτιος, από πλούσια οικογένεια του Κιέβου, μοιράζει όλα τα υπάρχοντά του στους πτωχούς και πάει να ζήσει στη Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, όπου αφιερώνει εαυτόν στην άσκηση και τη νηστεία. Η αγιογραφία τον περιγράφει με ξανθά μαλλιά, αραιή γενειάδα, με ράσο και χωρίς παπούτσια.

Μόλις ο Όσιος έγινε μοναχός, προσπαθούσε να νικήσει τα σαρκικά πάθη και το διάβολο με όπλα την νηστεία, την αγρυπνία και την προσευχή. Έτσι ο γενναίος Ευστράτιος έλιωσε πραγματικά το σώμα του με την αυστηρή νηστεία, αλλά μαζί με αυτό έλιωσε και τα πάθη και διέλυσε τον δαίμονα. Γι' αυτό επονομάσθηκε και Νηστευτής.

Στον βίο του Οσίου Ευστρατίου περιγράφεται οι ιδιαίτερες περιστάσεις του μαρτυρίου του.
Στις 20 Ιουλίου του έτους 1096 μ.Χ., η Λαύρα των Σπηλαίων του Κιέβου, έγιναν επιθέσεις των Πολόφσκυ, που ήταν καθοδηγούμενες από τον Μπονγιάκ τον Φιλάργυρο, λεηλάτησαν τη μονή και αιχμαλώτισαν μοναχούς και εργάτες, τους πουλησαν δε σαν δούλους-σκλάβους στην Βυζαντινή πόλη Χερσόνησο, στην Ταυρίδα.

Ο Όσιος Ευστράτιος και άλλοι πενήντα αιχμάλωτοι αγοράστηκαν από ένα Εβραίο της Ταυρίδας, που για να τουςαναγκάσει να γίνουν Ιουδαίοι τους άφηνε να υποφέρουν από την πείνα και τη δίψα. Η αποδοχή του Ιουδαϊσμού σήμαινε απελευθέρωση από την σκλαβιά μετά από 6 χρόνια σκληρής δουλείας και οι αιχμάλωτοι ήταν έτοιμοι να αρνηθούν τον Χριστό. Ο Όσιος Ευστράτιος, δεν τους άφησε να αρνηθούν την υπόσχεση που έδωσαν με το βάπτισμα.
Μετά από 14 ημέρες όλοι πέθαναν από πείνα και δίψα, εκτός από τον Όσιο Ευστράτιο, που είχε συνηθίσει στις πολυήμερες νηστείες. Ο Εβραίος τον κατηγόρησε για τον θάνατο των συντρόφων του και διέταξε να σταυρωθεί ανήμερα του Χριστιανικού Πάσχα. Ο Όσιος Ευστράτιος έζησε για δεκαπέντε ακόμα ημέρες επάνω στον σταυρό και βρήκε την δύναμη και να προφητέψει για τους δουλοκτήτες του μία θεομηνία που θα τους εύρησκε. Μόλις το είπε αυτό, μαχαιρώθηκε.

Οι Σταυρωτές του αφού κατέβασαν το ιερό λείψανο από τον σταυρό το έριξαν στην θάλασσα. Το τίμιο σκήνωμα θαυματουργικά, βρέθηκε στα σπήλαια της Λαύρας του Κιέβου. Εκεί το βρήκαν οι μοναχοί και το ενταφίασαν με τιμές και δοξολογίες.
Εκεί παραμένει μέχρι σήμερα, άφθορο,κάνοντας αναρίθμητα θαύματα στους πιστούς.